باشگاه خبری فراساحل: سرقت بزرگ نفتی سنگاپور تاکنون باعث بازداشت ۲۰ نفر و تصرف دست‌کم یک تانکر شده و گفته شده است که سارقان هزاران تن سوخت را از بزرگ‌ترین پالایشگاه شل در این کشور سرقت کرده‌اند. این تجارت غیرقانونی سالانه ده‌ها میلیارد دلار سود به این سارقان می‌رساند. به گزارش باشگاه خبری فراساحل و به نقل ازرویترز، مسیری که این سارقان سرقت‌های نفتی خود را انجام می‌دهند مثلثی است در دریا که یک گوشه آن تایلند است، دومی سنگاپور و سومی ناحیه تاسیسات نفتی مالزی که قاچاقچیان از مزیت سختی نظارت در دریا و بازار اغوا کننده نفت بهره‌ می‌برند. بر همین اساس،‌ رویترز می‌نویسد که آخرین مورد از این سرقت‌ها از پالایشگاه بزرگ نفت رویال داچ شل، پولائو بوکام، در سنگاپور  صورت گرفته است. چند نفر از دستگیر شدگان کارمندان شل هستند. بن استوارت، مدیر تجاری شرکت امنیت و تجارت دریایی اَسِت، می‌گوید که «سرقت سوخت در جنوب شرق آسیا متداول است و بازار سیاه بزرگی هم برای آن وجود دارد».

سنگاپور بزرگ‌ترین بندر سوختگیری کشتی‌های دنیا را دارد و هاب پالایشگاهی جنوب شرق آسیاست. صدها کشتی روزانه از یک شهر آبی عبور می‌کنند. مقامات امنیتی می‌گویند که میزان کشتی‌های وارد شده به این منطقه آنقدر زیاد است که نظارت بر تمام آن‌ها ممکن نیست و از این رو درها برای تجارت غیرقانونی هم باز است. در بیشتر مواقع، سوخت از مخازن ذخیره سرقت شده و در بازار سیاه به فروش می‌رود. اما سرقت‌هایی هم در دریا وجود دارد. حتی کل کشتی سوخت‌بر هم دزده می‌شود. داده‌های معاهده همکاری منطقه‌ای برای نبرد با دزدی دریایی و مسلحانه در آسیا ReCAAP که در سنگاپور مستقر است می‌گوید که بیش از نیمی از اتفاقاتی که برای کشتی‌ها در یک سال گذشته گزارش شده است  از سواحل شرقی مالزی بوده است.

برخی مقامات ارزش تجارت غیرقانونی و دزدی در جنوب شرق آسیا را بین ۲ تا ۳ میلیارد دلار در سال تخمین می‌زنند. اما یوسف مالیک، مدیر شرکت مشاور دیفس آی‌کیو، می‌گوید که ۳ درصد از سوخت مصرفی جنوب شرق آسیا از راه‌های غیرقانونی به دست آمده که ارزش آن ۱۰ میلیارد دلار در سال است. پرایپول کومسائوب، قائم مقام سابق وزیر انرژی تایلند و استاد دانشگاه می‌گوید «مقیاس تجارت غیرقانونی نفت بر اساس قیمت نفت تغییر می‌کند،‌ وقتی قیمت بالا رود، قاچاق هم بیشتر است». در سال ۲۰۱۷ قیمت نفت بیش از ۵۰ درصد افزایش یافته و به ۷۰ دلار در هر بشکه رسیده است که بالاترین قیمت در عرض سه سال بوده است. همین امر باعث افزایش بازار سیاه در کشورهای فقیر جنوب شرق آسیا چون ویتنام و تایلند می‌شود. کومسائوب می‌گوید «نفت قاچاق به صنایع یا فروشگاه‌های بی‌نام و نشان نفت فروخته می‌شود. مردم عادی و ماهیگیران مشتریان این نفت هستند».

ایستگاه‌های سوختگیری در دریای آزاد
رویترز به نقل از چند تاجر سوخت نوشته است که فروش غیرقانونی سوخت آنقدر مرسوم است که شرکت‌ها برای کاهش ۰.۲ تا ۰.۴ درصد حجم سفارش محموله‌ها برنامه‌‌ریزی می‌کنند. یکی از روش‌های سرقت پنهان کردن کاغذبازی‌ها در دریاست: کاپیتان‌ها در خصوص میزان سوختی که کشتی‌هایشان مصرف می‌کنند اغراق می‌کنند و بعد مابقی سوخت را می‌فروشند. گاهی هم کل کشتی را برای خاطر سوخت آن می‌دزدند. زمانی که سوخت با این حجم دزدیده شد، به دیگر کشتی‌ها در داخل دریا منتقل می‌شوند. انتقال کشتی به کشتی نفت به صورت قانونی بین نفتکش‌ها در نواحی ثبت شده دریا انجام می‌شود. در دریای جنوب چین، البته این تجار غیرقانونی هستند که از کشتی‌های ساخته شده برای این منظور که گاه به صورت کرجی‌های ماهیگیری آرایش و تزئین شده‌اند استفاده می‌کنند. بر اساس اعلام ReCAAP، آبهای اطراف جزیره ناتونا، که بین مالزی و برونئی قرار دارد اما متعلق به اندونزی است نقطه‌ای است که راهزنی دریایی و انتقال غیرقانونی سوخت در آن به کررات اتفاق می‌افتد.

انجمن آتلانیتک، که یک گروه تحقیقاتی سیاسی است، می‌گوید بسیاری از مناطقی که در آن تجارت غیرقانونی سوخت انجام می‌شود، با جنایت‌های سازمان یافته مرتبط هستند. پلیس تایلند و ویتنام می‌گویند که سوخت غیرقانونی از طریق دریا وارد این کشور می‌شود، و معمولا کرجی‌های ماهیگیری ثبت نشده اندازه متوسط، آن را منتقل می‌کنند. کشتی‌های کوچک هم این سوخت را برای فروش به ساحل می‌رسانند. یک منبع امنیتی، که نخواست نامش فاش شود می‌گوید «سواحل تایلند و ویتنام بسیار وسیع هستند و شهرهایشان بزرگ. ردیابی تجارت غیرقانونی سوخت در این منطقه عملا غیرممکن است. به همین دلیل است که این اتفاق‌ها در این منطقه رخ می‌دهد».

سرقت بوکوم
بوکوم در جنوب سنگاپور، جزیره‌ای است که فقط یک استفاده دارد: ۱.۵ کیلومتر مربع از زمین‌های حاره‌ای منطقه فدای بزرگ‌ترین پالایشگاه نفتی شرکت رویال داچ شل شده است. این پالایشگاه ۵۰۰ هزار بشکه در روز نفت خام تصفیه می‌کند. مقامات سنگاپور در ماه ژانویه امسال به یکباره و به‌طور هماهنگ اعلام کردند که ۲۰ نفر را در ارتباط با این پالایشگاه دستگیر کرده‌اند که ۱۴ نفر آن‌ها سنگاپوری و ویتنامی هستند و میلیون‌ها دلار هم ضبط کرده‌اند. از طرفی یک نفتکش هم ضبط شده است. در قلب عملیات پلیس در بوکوم، کارمندان جدید و سابق رویال داچ شل هم قرار دارند که متهم به سرقت نفت به ارزش میلیون‌ها دلار در شش ماه گذشته هستند. دو نفر از مدیران بزرگ‌ترین عرضه کننده سوخت دریایی سنگاپور، سنتک، هم در میان متهمین هستند. فرد دیگری نیز که برای اینترتک، یک شرکت بریتانیایی بیمه کمیت و کیفیت و تولید سوخت در سنگاپور کار می‌کرد هم جزو بازداشت‌شدگان است.

شرکت شل در یک بیانیه برای رویترز، نوشته است که «سرقت نفت یک مشکل جهانی در این صنعت است و هیچ کس به تنهایی نمی‌تواند این مشکل را حل کند». و اضافه کرده است که این شرکت برای حل مشکل با دولت‌ها و ReCAAP همکاری می‌کند. نماینده اینترتک و سنتک اما هیچ پاسخی به رویترز نداده‌اند. کشتی پرایم‌ساوت، نفتکش ۱۲ هزار تنی ویتنامی که پلیس آن را ضبط کرده است، مکررا بین سنگاپور و شهر هوچی‌مای سیتی رفت و آمد می‌کرده است. بین این بنادر، این نفتکش اغلب رادارهای خود را خاموش می‌کرده است. مقیاس سرقتی که انجام شده آنقدر بزرگ است که شل فکر نمی‌ند بتواند از درون آن را مدیریت کند. در مقابل، در ماه آگوست، یکی از بزرگ‌ترین عملیات‌های پلیس را در سنگاپور در این سال را راه‌انداخت. بررسی‌های پلیس هنوز ادامه دارد. مسوولین دادگاه اسنادی ارائه کرده‌اند که نشان می‌دهد این سرقت ۵ میلیارد دلار ارزش داشته است. در دنیا ارزش سرقت نفت به ۱۳۳ میلیارد دلار می‌رسد.