باشگاه خبری فراساحل: مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران از انجام مطالعه اکتشافی ساختمان سردشت با روشMicrobial Prospection for Oil & Gas در ناحیه دزفول شمالی برای نخستین بار در کشور خبر داد. به گزارش باشگاه خبری فراساحل و به نقل از روابط عمومی مدیریت اکتشاف، سید صالح هندی در سمینار ارائه نهایی نتایج و دستاوردهای پروژه "تخمین کمی و کیفی منابع هیدروکربوری ساختمان‌های سردشت و گیسکان با استفاده از روش اکتشافی ژئوشیمی سطحی MPOG" که روز گذشته (۲۳ آبان ماه) در ساختمان مدیریت اکتشاف برگزار شد، گفت: نتایج مطالعه اکتشافی ساختمان سر دشت به این روش نشان داد که نه تنها ساختمان یاد شده، واجد سیال هیدروکربوری است، بلکه به احتمال قوی افق مخزنی آسماری ساختمان سردشت نیز توسط سیال نفتی تغذیه شده است.

هندی ضمن قدردانی از کارشناسان مدیریت اکتشاف و دانشگاه چمران اهواز در به ثمر نشستن این پروژه مطالعاتی- اکشتافی، بیان کرد: مدیریت اکتشاف همیشه به دنبال ایده‌ها و روش‌های جدید در امر اکتشاف بوده و در استفاده از روش‌های جدید، قرار نیست روشی جایگزین روش قبلی شود، بلکه با افزودن لایه به لایه اطلاعات جدید، می‌خواهیم عدم‌قطعیت و ریسک‌پذیری را در پروژه‌ها پایین بیاوریم. وی تعیین وجود یا عدم وجود هیدروکربور در ساختارهای زیرزمینی موجود در نواحی مطالعاتی از طریق بهره‌جویی از توانمندی‌های دانش بایوتکنولوژی، تعیین حدود مخزن هیدروکربوری از طریق به‌کارگیری روش‌های نوین علم ژئوشیمی سطحی، اولویت‌بندی ساختارهای تعیین شده از نظر فعالیت‌های حفاری اکتشافی، تعیین نوع مخزن از نظر نوع سیال هیدروکربوری موجود در آن را از جمله اهداف مطالعه اکتشافی ساختمان سردشت با روش MPOG برشمرد.

لزوم تداوم ارتباط صنعت نفت و دانشگاه
هندی توضیح داد: به منظور ماندگار‌شدن نتایج تحقیقاتی این مطالعه نوین اکتشافی، می‌بایست ارتباط صنعت و دانشگاه ادامه داشته و در تعمیق و بومی‌سازی آن کوشا باشیم، که در این راه، مدیریت اکتشاف نفت و معاونت فناوری ریاست جمهوری از هرگونه یاری‌رسانی دریغ نخواهد کرد. وی افزود: با توجه به پیشرفت‌های ایجاد شده در تکنولوژی به کار گرفته شده در صنایع گوناگون، ژئوشیمی سطحی (Surface Geochemistry) را می‌توان یکی از روش‌های مدرنی در نظر گرفت که مدت زمانی است در عرصه صنعت اکتشاف نفت و گاز دنیا، خود را به‌عنوان روشی برتر و قابل اعتماد در کنار سایر روش‌های رایج در این صنعت معرفی کرده است. وی ادامه داد: البته مسائل مربوط به تغذیه‌شدگی افق‌های مخزنی در ساختمان‌های زمین شناسی، از عمده‌ترین انتظاراتی است که با بهره‌گیری از مجموعه روش‌های توسعه یافته در روش اکتشافی ژئوشیمی سطحی قابل پیگیری است و پیش‌بینی سایر نواحی میدان در مباحث مربوط به توسعه میادین هیدروکربوری شرکت‌های تولیدی و توسعه‌دهنده مخازن، از دیگر توانمندی‌های این روش محسوب می‌شود. به گفته هندی، با توجه به هزینه اندک مطالعات ژئوشیمی سطحی نسبت به سایر روش‌های اکتشافی، می‌توان از این روش به ‌منظور کاهش هزینه و ریسک فعالیت‌های اکتشافی در نواحی مورد مطالعه، به طور بهینه بهره‌ برد.

تشریح روش میکروبی اکتشاف نفت و گاز
مهدی خالقی؛ رئیس مطالعات و تحقیقات مدیریت اکتشاف در ادامه درباره روش میکروبی اکتشاف نفت و گاز گفت: اگر در مخزن زیرسطحی، سیال هیدروکربوری باشد، تحت شرایط فیزیکوشیمیایی، الزاما هیدروکربور مخزن، به صورت ریزتراوشات نامرئی به طور عمودی به سطح زمین انتشار پیدا خواهد کرد که می‌توان از طریق روش‌های مختلف علم ژئوشیمی سطحی، نظیر ژئوبایوتکنولوژی و گاز خاک، به شناسایی و اثبات وجود مخزن هیدروکربوری زیرسطحی اقدام کرد. خالقی افزود: همچنین چنانچه در یک ناحیه یا ساختمان از یک مجموعه هیدروکربوری، انتظار وجود هیدروکربور در افق‌های مخزنی (ساختمانی/ چینه‌ای) یک سیستم هیدروکربوری وجود داشته باشد، وجود ریزتراوشات (MicroSeepage) در سطح زمین (خشکی و دریا) در بخش فوقانی نواحی واجد هیدروکربور، از بدیهیات به شمار خواهد آمد.

وی ادامه داد: ریز تراوشات راه یافته به سطح زمین، محیط اطراف خود را متأثر از حضور خود می‌کنند که اثرات چنین تاثیری از نقطه نظرات متفاوتی نظیر تاثیرات بیولوژیک در تجمعات میکروبی/ وجود گازهای هیدروکربوری در فضای خلل و فرج بافت خاک سطحی زمین و ایجاد تغییرات مینرالوژیک در بافت خاک و ایجاد تمرکزهایی از گازهای سبک هیدروکربوری در ترکیب هوای بالای سطح زمین و ... قابل رهگیری است. خالقی با بیان اینکه ظرفیت استفاده از این تکنولوژی نوین در مطالعات و عملیات توسعه‌ای میادین در حال بهره برداری وجود دارد، گفت: کیفیت و کمیّت چنین مطالعاتی بنابر نیاز موجود، قابلیت و ظرفیت طراحی در سطوح متفاوت را خواهد داشت. به عقیده وی، در آینده نزدیک طرح مطالعات ژئوشیمیایی سطحی حوضه‌های رسوبی ایران (Surface Geochemical Survey of Iran) بر اساس نظر مدیریت می‌تواند در دستور کار اکتشاف قرار گیرد.

سمینار ارائه نهائی نتایج و دستآوردهای پروژه "تخمین کمی و کیفی منابع هیدروکربوری ساختمان‌های سردشت و گیسکان با استفاده از روش اکتشافی ژئوشیمی سطحی MPOG" که با راهبرد و نظارت اداره مطالعات و تحقیقات ژئوشیمی مدیریت اکتشاف و همچنین با اجرای مرکز پژوهشی زمین‌شناسی و زمین‌شیمی نفت دانشگاه شهید چمران اهواز و شرکای خارجی به‌عنوان پیمانکار پروژه در یک دوره پنج‌ساله صورت پذیرفته است، در روز سه شنبه (۲۳ آبان ماه) با حضور سید صالح هندی؛ مدیر اکتشاف، علیرضا زراسوندی؛ معاون ویژه معاونت علمی ریاست جمهوری و رئیس بنیاد ملی نخبگان و معاون پژوهشی دانشگاه چمران اهواز در مدیریت اکتشاف برگزار شد.