باشگاه خبری فراساحل: میدان گازی شاه دنیز که در میانه غربی دریای مازندران در سواحل کشور آذربایجان و در 70 کیلومتری جنوب شرقی باکو قرار دارد، در سال 1999 کشف شد و تولید از آن در سال 2006 آغاز شد. شرکت ملی نفت ایران در طرح توسعه فاز دوم این میدان گازی 10 درصد سهم دارد و مذاکره‌هایی را برای افزایش سهم خود دنبال می‌کند. به گزارش باشگاه خبری فراساحل میدان گازی شاه دنیز، بزرگترین میدان گازی در آذربایجان است. این میدان، در جنوب و در میانه غربی دریای مازندران و در سواحل آذربایجان، در حدود ۷۰ کیلومتری جنوب شرقی باکو –پایتخت این کشور- قرار دارد. این میدان گازی شامل پنج فاز است. با توجه به سطح حوزه گازی که 860 کلیومترمربع است، عمق‌های مختلفی را در حدود 100 تا 600 متری از سطح دریا پوشش ‌‌می‌دهد.

میدان گازی شاه دنیز و حوزه گاز و میعانات آن، در سال 1999 میلادی کشف شد. بیش از 140 کیلومترمربع از مخازن این میدان که شبیه چندین جریزه کنار هم قرار دارند، اکتشاف شده اند. این میدان از سوی کنسرسیو‌‌می‌متشکل از شرکت‌های بی.پی انگلستان، استات اویل نروژ و سوکار آذربایجان، توسعه یافته است. ذخایر گازی میدان شاه دنیز حدود 1.2 تا 1.5 تریلیون مترمکعب برآورد ‌‌می‌شود. ذخایر نفتی شاه دنیز هم حدود 1.5 تا سه میلیارد بشکه نفت خام و همچنین بیش از 400 میلیون بشکه میعانات گازی برآورد شده است. فاز نخست میدان شاه دنیز از سال ٢٠٠٦ در حال تولید است، در حالی که انتظار ‌‌می‌رود گاز فاز دوم این میدان در فاصله سال‌های ٢٠١٩ و ٢٠٢٠ به بهره‌برداری و به اروپا برسد.

شرکت ملی نفت ایران هم اکنون یکی از سهامداران پروژه توسعه میدان گازی شاه دنیز است و در این پروژه ١٠ درصد سهم دارد. از سال‌های پیش هم مذاکره‌هایی برای افزایش سهم ایران در طرح توسعه فاز دوم میدان گازی شاه دنیز آذربایجان با طرف آذربایجانی انجام شده است. هم اکنون ظرفیت تولید روزانه گاز از میدان شاه دنیز ٢٧,٣ میلیون متر مکعب و تولید میعانات گازی آن ۵۵ هزار بشکه است. پروژه شاه دنیز بهمراه خطوط انتقال خود بیش از 40 میلیارد دلار ارزش دارد و قرار است خط لوله 1٨٥٠ کیلومتری ترنس آناتولین (تاناپ) تا اواسط سال ٢٠١٨ میلادی، سالانه ١٦ میلیارد مترمکعب گاز فاز دوم میدان شاه دنیز واقع در بخش آذری دریای مازندران را به اروپا ترانزیت کند که از این مقدار 6 میلیارد مترمکعب سهم ترکیه است تا وابستگی خود به گاز روسیه را کاهش دهد.

آنکارا سال ٢٠١٤ میلادی سهم خود را از خط لوله گازی تاناپ به ٣٠ درصد افزایش داد و شرکت دولتی نفت آذربایجان (سوکار) و شرکت بی.پی به ترتیب ٥٨ و ١٢ درصد باقیمانده سهام این خط لوله را در اختیار دارند. این خط لوله، گاز فاز دوم توسعه میدان شاه دنیز آذربایجان را به ایتالیا انتقال ‌‌می‌دهد که در طول مسیر از گرجستان، ترکیه، یونان، آلبانی و دریای آدریاتیک عبور ‌‌می‌کند و بزرگترین پروژه برای انتقال گاز به اروپا به شمار می‌رود.