باشگاه خبری فراساحل: مهندس داریوش دارایی برای مدیران فعال در حوزه صنعت فراساحل ایران شخصیتی شناخته شده است. مدیری مسلط به حوزه کاری خود، پرتلاش، خوش‌فکر، ریسک پذیر و آینده نگر که با زحماتی که او و همکارانش طی چند سال گذشته در مجموعه معظم آسفالت طوس کشیده‌اند، امروزه این شرکت را به یکی از شرکت‌های خوشنام در صنعت فراساحل ایران تبدیل کرده‌اند که نه تنها جزو مدعیان این صنعت محسوب می‌شود، بلکه با ارائه رکوردهای کم نظیر در روند اجرای پروژه‌های دریایی به شرکتی رکوردشکن نیز تبدیل شده که گوی رقابت را از دست برخی از شرکت‌های قدیمی و با تجربه ربوده است. در همین راستا از آقای مهندس دارایی مدیر پروژه‌های نفت و گاز شرکت آسفالت طوس تقاضای ملاقاتی برای انجام یک گفتگوی دوستانه نمودیم تا نگاهی به عملکرد این شرکت در اولین پروژه نفتی خود برای توسعه میدان نفتی سلمان داشته باشیم. آنچه در پی ‌می‌آید ماحصل این گفتگوی دوستانه است.

آنطور که از اسم شرکت بر می‌آید شرکت آسفالت طوس قبل از ورود به بخش نفت و گاز در حوزه‌های عمرانی مشغول به فعالیت بوده و در گذر زمان اقدام به توسعه فعالیت‌های خود در سایر حوزه‌های صنعتی نموده است. لذا بعنوان اولین سوال لطفا اشاره‌ای به پیشینه فعالیت‌های شرکت داشته باشید.
بلی، شرکت آسفالت طوس از پیمانکاران باقدمت است که در صنایع نفت و گاز و پتروشیمی، حفاری و آماده سازی و استخراج معادن، عملیات خاکبرداری در حجم بسیار بالا، اجرای ابنیه سنگین بتونی و سازه‌های فلزی صنعتی، ساخت انواع مخازن و ‌برج‌های خنک کننده نیروگاهی، خطوط انتقال نیرو، ساخت تونل و سایر پروژه‌های صنعتی وزیر بنایی فعالیت می‌کند و خوشبختانه چندین دهه است که به نامی قابل اعتماد در عرصه عمران و آبادانی کشور تبدیل شده است. قریب به نیم قرن فعالیت مستمر شرکت آسفالت طوس (از سال 1354) گواهی است بر توانایی و ظرفیت‌های این شركت پیمانکاری در اجرای  طرح‌های EPC که به کمک نیروی انسانی متخصص و با تکیه بر دانش فنی روز صورت می‌گیرد.

لطفا بفرمائید که چه طور شد که شرکت آسفالت طوس تصمیم به توسعه فعالیت‌های خود در حوزه صنایع فراساحل نفت و گاز گرفت. آیا مجموعه شما قبل از ورود به این عرصه تجربه‌ای در صنعت نفت و گاز داشت؟
شرکت آسفالت طوس بیش از 20 سال است که در بخش خشکی پروژه‌های نفت و گاز مشغول به فعالیت است، بنابراین نه تنها با حوزه نفت و گاز غریبه نیست بلکه کاملا با فرآیند اجرای چنین پروژه‌هایی آشناست؛ با اینحال از حدود 7 سال پیش معاونت نفت و گاز را در شرکت تشکیل دادیم تا با توجه به نیازهای پروژه‌ ای کشور، بتوانیم در بخش طراحی، خرید و اجرا  (EPC)، نفت و گاز نیز حرکتی جدی آغاز و به سازندگی و پیشرفت کشور کمک نمائیم. در همین راستا تصمیم به شروع فعالیت در پروژه‌های مرتبط با میادین مشترک گرفتیم و پروژه سلمان هم یکی از پروژه‌هایی بود که در این میان بر آن متمرکز شدیم، لذا با بررسی‌هایی که انجام دادیم و با توجه به سابقه خیلی خوبی که در دو پروژه قبلی با شرکت نفت فلات قاره ایران داشتیم، شرکت فلات قاره این توانایی را در ما تشخیص داد و ما هم با ارائه پیشنهاد فنی جامع و کامل و پیشنهاد مالی رقابتی، خودمان را برای این پروژه تجهیز کردیم. به نظر شخص بنده، قسمت عمده کار پیمانکاری این است که شما بتوانید پتانسیل‌ها و توانمندی گروه‌های اجرایی را تشخیص بدهید، بعد آنها را به خوبی مدیریت کنید تا بتوانید کار را به بهترین کیفیت و در زمان مناسب انجام دهید؛ بنابراین ما در آسفالت طوس با توجه به تجربه موجود در رسته پیمانکاری، توانایی‌ها و پتانسیل‌های موجود و امکانات زیربنایی کشور در صنعت فراساحل را بررسی کردیم و از تعامل نفرات کلیدی موجود و نیز افراد صاحبنظر و با تجربه در این زمینه برای شکل گیری تیم سکوی S1  سلمان استفاده کردیم و تا این جای کار هم از نتیجه عمل راضی هستیم.

آیا پروژه توسعه میدان سلمان، اولین پروژه نفتی شرکت در حوزه فراساحل محسوب می‌شود؟ لطفا اشاره‌ای هم به شرح کار شرکت در این پروژه داشته باشید؟
بلی، این پروژه اولین حضور و تجربه مستقیم شرکت آسفالت طوس در بخش دریایی یا فراساحلی پروژه‌های مرتبط با صنعت نفت محسوب می‌شود و یک پروژه کامل بصورت EPCI است. یعنی کلیه مسئولیت‌های مرتبط با طراحی سازه‌ها، خرید تجهیزات مورد نیاز، ساخت و نصب جکت، ساخت و نصب سکو، طراحی و اجرای خط لوله زیر دریایی، عملیات کابل گذاری در زیر دریا  و همه مسئولیت‌های کلی یک مگا پروژه در مقیاسی کوچکتر بر عهده شرکت است؛ ارزش مالی این پروژه هرچند 40 الی 50 میلیون یورو است، اما همانطور که گفتم دردسرها و تدارکات آن با یک پروژه 200 الی 300 میلیون یورویی برابر است؛ لذا به جرأت می‌توان گفت که هر نوع پیچیدگی که بتوانیم برای اجرای پروژه‌های بزرگ فراساحل در نظر بگیریم در این پروژه نیز برای ما وجود داشت. به طور مثال خط لوله دریایی این پروژه، خط لوله‌ای با پوشش بتنی قطور است و محل نصب آن هم بسیار خاص و پر مشکل بود. به قول همکاران فعال در صنعت فراساحل، محل اتصال به مجتمع سلمان از لحاظ تراکم خطوط لوله مثل یک ظرف ماکارونی است؛ یعنی دارای خطوط لوله ریز بسیار زیاد با تقاطع بسیار است، عمق آب در محل لوله گذاری هم کم بود که این نیز خود پیچیدگی کار را اضافه ‌می‌نمود. ولی علی رغم چالش‌هایی که ما در این پروژه با آنها مواجه بودیم امروز با یاری خداوند سربلند بودیم و تاکنون موفق شدیم جکت، کراسینگ ساپورت‌ها و خطوط لوله دریایی آن را نصب نماییم.

طول خط لوله ای که به آن اشاره نمودید چند کیلومتر است؟
خط لوله در مجموع 6 کیلومتر است که شامل 3 خط لوله 2 کیلومتری است. دست اندرکاران ‌می‌دانند که تعدد نقاط شروع و پایان خود از چالش‌های کار است. قبل از لوله گذاری نیز با توجه به این تقاطع‌های زیاد اقدام به نصب حدود 140 مترس نمودیم که آن هم صرفنظر از زمان از دست رفته غیرمعمول برای کالیبراسیون دستگاه در 15 روز انجام شد که زمان خوبی است برای این تعداد مترس.

عمق آب چه قدر است؟
بین 23-20  متر است.

میدان سلمان با خشکی چند کیلومتر فاصله دارد؟
ما با خشکی فاصله زیادی داریم، اولین خشکی نزدیک به ما جزیره لاوان است که با آن تقریبا 140 کیلومتر فاصله داریم، اما خط لوله S1 در دو کیلومتری مجتمع سلمان قرار گرفته است، یعنی نفت از این خط لوله به مجتمع سلمان ‌می‌آید و از آن جا بوسیله خط لوله اصلی منتقل می‌شود.

با توجه به اینکه اعلام کردید ساخت و نصب سکو و جکت این میدان هم با شماست لطفا بفرمائید که در کدام یارد اقدام به ساخت سکو و جکت نموده‌اید؟
یارد محل ساخت مربوط به شرکت شهرک صنایع دریایی ایران است؛ در ابتدا یک محوطه 4 هکتاری از زمین‌های آنها مجاور رودخانه اروند انتخاب شد و با تقویت کی وال، تحکیم زمین و زیرساخت‌ها و ساخت اسکیدوی آن را به یارد ساخت تبدیل کردیم.

با توجه به سرمایه گذاری که در این زمین برای تبدیل آن به یک یارد ساخت انجام داده‌اید آیا شما در آینده دوباره ‌می‌توانید از هزینه انجام شده بهره مند شوید؟
ما به این سرمایه گذاری به چشم یک شراکت بلند مدت نگاه کردیم زیرا به دنبال روابط طولانی مدت و گسترش همکاری هستیم و به دید هزینه به آن نگاه ‌نمی‌کنیم.

شما اولین جکت خود را در این یارد چند ماهه ساختید و آنرا در چه تاریخی نصب نمودید؟
اگر پیوسته بخواهم بگویم بیشتر ازشش تا هفت ماه طول نکشید که این زمان با توجه به ساخت عمودی آن بسیار مناسب است، اما در زمان‌هایی به دلیل عدم دریافت نقدینگی و یا نرسیدن اجناس به دلیل تحریم‌ها، وقفه‌هایی در کار وجود داشت. در خصوص زمان نصب جکت هم باید بگویم در اردیبهشت ماه پارسال (1395) نصب شد.

وزن جکت چه قدر بود؟
حدود 1200 تن 

در جریان نصب جکت به مشکل خاصی برنخورید؟
بزرگترین مشکلی که در جریان نصب جکت با آن مواجه شدیم تغییر شرایط جوی و بدی آب و هوا بود و این باعث شد که عملیات دریایی ما از نظر زمانی بیشتر به طول انجامد. جهت اطلاع شما شرایط بقدری بد و غیر قابل تصور بود که از نظر وزش باد و ارتفاع موج در این فصل از سال کاملا بی سابقه بود؛ به حدی که فیلم مداربسته داخل کشتی صدف 3000 که شناور نصاب ما بود کاملا شبیه فیلم‌های حادثه ای بود، اما بعد از این که دریا آرام گرفت خوشبختانه عملیات نصب خیلی سریع انجام شد. ضمن این که بخاطر دارم بعد از نصب جکت، کاپیتان شناور  به من گفت این جکت یکی از راحتترین جکت‌هایی بود که ما نصب کردیم. دلیل این حرف هم نقشه‌های دقیق طبق ساخت و تمیز بودن ساخت  بود که مدیون تیم پروژه s1 سلمان و گروه‌های اجرایی سایت است.

لطفا کمی هم به وضعیت سکوی در حال ساخت اشاره نمائید.
کار سازه سکو کامل است و کار پایپینگش بیش از 70 درصد پیشرفت دارد؛ کار برق و ابزار دقیقش هم شروع شده و اگر تجهیزات مرتبط به موقع به دست ما برسد و کارفرما در پرداخت‌ها مساعدت کند، پیش بینی ‌می‌کنیم اوایل سال آینده قادر به انجام پیش راه اندازی‌، راه اندازی سپس نصب سکو باشیم.

وزن این سکو چه قدر است؟
حدود 1400 تن

آیا برای ساخت سکو و جکت پیمانکار داشتید؟
بلی، برای ساخت این سکو و جکت از گروه اجرایی باتجربه ای کمک گرفتیم و خودمان فرآیند ساخت را مدیریت ‌‌کردیم؛ در این راستا با شرکت آزمون پارس (مهندس رضایی) همکاری نمودیم که از گروه‌های اجرایی باتجربه است که قبلا با شرکت تأسیسات دریایی کار ‌می‌کرده است و ما هم از همکاری با ایشان راضی بودیم.

پروژه توسعه میدان سلمان چه زمانی به شرکت آسفالت طوس سپرده شد؟
در حقیقت پروژه در اواخر سال 91 ابلاغ شد و ما طراحی را از همان زمان شروع کردیم ولی پیش پرداخت آن عملاً در ابتدای سال 93 دریافت گردید و آن شروع واقعی پروژه بود. از آن زمان هم پرداخت‌ها به صورت مقطعی و نسبتاً کند انجام گرفت که این نیازمند مدیریت جدی هزینه بود و زمانی هم که جکت را نصب کردیم 10 میلیون یورو مطالبات داشتیم.

یعنی هزینه نصب جکت را از محل درآمدهای شرکت پرداخت کردید آن هم بدون اینکه مطالبات قبلی را  گرفته باشید؟
بلی. در واقع ما بدون دریافت از کارفرمای محترم برای هزینه نصب به پیمانکار نصب متعهد شدیم. این عمل را با مدیریت هزینه و تأمین کمبود نقدینگی از سبد پروژه‌های شرکت و از محل سایر درآمدهای شرکت انجام دادیم.

چرا؟
چون مجموعه آسفالت طوس علاقمند بود در این راه گام محکمی بردارد و هرگونه شبهه در خصوص قابلیت فراساحلی خود را برطرف نماید. خاطرم هست زمانی که آسفالت طوس جکت را در آب‌های نیلگون خلیج فارس نصب کرد بقیه پیمانکاران که از لحاظ شروع پروژه یک سال از ما جلوتر بودند این کار را هنوز انجام نداده بودند. هرچند الان خبرهای خوش از موفقیت‌های این همکاران نیز به گوش ‌می‌رسد که جای تبریک دارد.

با توجه به اینکه شرکت‌های پیمانکاری ترجیح می‌دهند اول پیش پرداخت دریافت کرده و بعد کار را شروع کنند آیا شما در مجموع از تصمیمی که برای هزینه کردن‌ها داشتید، راضی بودید؟
تصمیم استراتژیکی بود که گرفتیم، به هر حال در اوضاع امروز همه ‌می‌دانند، اگر پول در بانک بماند چه قدر سود دارد و اگر هزینه شود و بعد تسویه گردد چقدر. این ریسکی بود که آسفالت طوس پذیرفت و البته بتدریج هم مطالباتمان تسویه شد، ولی در آن زمان بسیاری از شرکت‌ها حاضر نبودند چنین ریسکی را قبول کنند و در مجموع فکر ‌می‌کنم تصمیم درستی بود که با تدبیر مدیرعامل و هیات مدیره شرکت گرفته شد، چرا که این کار قدمی در راه آرمان‌های آسفالت طوس و به تصویر کشیدن توانایی‌های شرکت بود.

این اقدام شما این انتظار را برای کارفرما ایجاد نکرد که شما مجددا در برخی از زمان‌ها خودتان برای پروژه هزینه کنید؟
رضایت کارفرما همیشه بالاترین هدف کیفی شرکت آسفالت طوس بوده است و مسلما کارفرما هم انتظاراتش از ما معقول خواهد بود.

در صحبت‌های قبلی‌تان اشاره‌ای هم به بحث تحریم‌ها داشتید. لطفا بفرمائید با تحریم‌ها چگونه کنار آمدید؟
تحریم‌ها سختی‌های خودش را داشت، فرآیندهای خرید و اجرای بخش خارجی را پیچیده تر و طولانی تر کرد اما معتقد بودیم که هیچ کاری غیرممکن نیست.

آیا گفتگوهای موسوم به برجام در موضوع هسته‌ای، باعث گشایش برای شرکت شما در زمینه خرید کالاهای مورد نیاز پروژه شده است یا اینکه مشکلات قبلی در این زمینه همچنان پا برجاست؟
اکنون هنوز مشکلات کم و بیش وجود دارد، اما در این سال‌های کار در شرایط تحریم، بالاخره کار را انجام داده ایم. امروزه مهارت‌های خرید متفاوت شده و خوشبختانه تیم خرید خارجی شرکت این مهارت‌ها را بصورت عملی کسب کرده است.

بعنوان آخرین سوال لطفا بفرمائید که با توجه به تمام توضیحاتی که تاکنون در خصوص تاریخچه و عملکرد شرکت آسفالت طوس در روند انجام اولین پروژه فراساحلی خود بدان اشاره نمودید، شما امروز جایگاه شرکت آسفالت طوس را در جمع شرکت‌های فعال در صنعت فراساحل ایران چگونه ارزیابی می‌کنید؟
همانطور که در ابتدای عرایضم گفتم، شرکت آسفالت طوس یک پیمانکار شناخته شده و خوش نام در حوزه‌های فعالیت خود بوده و سیاست اصلی آن همواره اجرای سریع و با کیفیت پروژه‌ها، منطبق با استاندارهای جهانی، آن هم با رعایت کلیه تعهدات قانونی و قراردادی است. به یاری خداوند با برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته در حوزه فراساحل سعی کردیم نشان دهیم که کارفرمایان می‌توانند روی تیم مدیریتی، قدرت برنامه ریزی و عملکرد اجرایی این شرکت حساب کنند. در همین راستا استراتژی اصلی شرکت از زمان ورود به این پروژه این بود که شرکت اولین پروژه فراساحلی خود را با قدرت تمام انجام بدهد و بعد در پروژه‌های دیگر با استفاده از تجربیات کسب شده و بازخوردهایی که از تجربه این همکاری به دست می‌آورد، روی پروژه‌های فراساحلی دیگر متمرکز شویم.